Al-Biruni

Astronomi merupakan perkataan Yunani. Astro bermaksud perihal bintang. Astronomi ditakrifkan sebagai ilmu mengenai agihan pergerakan dan ciri cakerawala dan bintang. Satu cabang ilmu yang tertua antara kalangan ilmu sains tabie. Dalam tamadun Islam, ia dikenali sebagai ilmu falaq.

Tokoh Islam dalam bidang ini ialah al-Biruni. Nama sebenar beliau ialah Abu Rajhan Muhammad bin Ahmad Al-Biruni daripada kelaurga tajik. Beliau dilahirkan pada 3 Dzulhijjah 362H bersamaan 4 september 973M di Parsi. Al-Biruni dalam bahasa Parsi membawa erti orang asing. Antara maksud lain adalah tempat & penghijrahan.

Beliau merupakan sarjana agung pada akhir kurun ke 4H atau dalam kurun ke 10M. Merupakan pakar dalam bidang astronomi, sejarah dan bahasa. Meningggal dunia dalam tahun 440H bersamaan 11 september 1048M ketika pemerintahan Mawdud selepas hidup dalam Dinasti Yamimi selama 31 tahun.

Sumbangan

Rasa’il al-Biruni dianggap karya yang agung. Ia merupakan sebuah ensiklopedia astronomi dan matematik. Kitab al-syaidanah dikarang sebelum beliau meninggal dunia. Manakala kitab Al-Tahdid pula membincangkan tentang asal usul alam semesta. Beliau menolak pandangan yang mengatakan bahawa dunia ini kekal.

Kitab at-Tatbiq fi Tahqiq Harakat al-Syams membincang tentang pergerakan dan peredaran matahari. Kitab Ta’bir al-Mizanwa ta’bir al-Azman merupakan buku rujukan masa dan waktu siang. Tahqiq al-Tawarikh membincangkan tentang tarikh @ hari bulan. Kitab Tasawwur Amr al-Fajr wa al-Safiq fi jihat al-Gharb wa al-Sharq membincangkan tentang terbitnya fajar.